อุดฟัน มีแบบไหนบ้าง…แล้วอยู่ได้นานแค่ไหน ?

อุดฟัน คือ การใช้วัสดุอุดรูหรือโพรงที่เกิดจากฟันผุ เพื่อปิดช่องทางไม่ให้แบคทีเรีย รวมทั้งเศษอาหารตกเข้าไป จนเกิดความเสียหายแก่เนื้อฟันเพิ่มมากขึ้นนั่นเองค่ะ

สารบัญ

• ทำไมเราจะต้อง อุดฟัน ?
• อุดฟัน ด้วยวัสดุสีขาว หรือ สีเงิน แบบไหนดี ?
• วัสดุ อุดฟัน มีโอกาสที่จะหลุดไหม ?

ในปัจจุบันที่เราใช้กันอย่างแพร่หลายโดยทั่วไป ก็จะเป็น Amalgam (วัสดุอุดฟันสีเงิน) และมีการใช้มานานมาก เป็นการอุดฟันที่เราวางวัสดุอุดฟันลงบนฟันเฉยๆ และก็ใช้การล็อคของวัสดุอุดที่ตัวเนื้อฟันนะคะ ไม่ได้มีการเชื่อมต่อกับเนื้อฟันโดยตรง

อีกชนิดนึงคือ Composite Resin (วัสดุอุดฟันสีขาว) ตอนนี้ก็มีหลากหลายสีมากเลยที่เราจะสามารถเลือกใช้กับคนไข้ให้มีความเหมือน เวลาที่เราอุดฟันไปบนฟันของคนไข้

ทำไมเราจะต้อง อุดฟัน ?

ง่ายๆ เลยเพราะว่าเรามี ฟันผุ นั่นเองค่ะ ลักษณะฟันผุก็จะเป็นรู ส่วนใหญ่มักจะมีสีดำ หรืออาจจะไม่มีก็ได้ แต่หลักๆ เลยฟันมีสภาวะเป็นรูนะคะ บางคนอาจจะมีอาการเสียวฟัน ปวดฟันร่วมด้วย เวลากินน้ำเย็นอะไรพวกนี้ เสียวฟัน ต้องอุดฟันไหม คะ?

อีกสาเหตุก็คือ ฟันสึก มักจะเกิดกับการแปรงฟันผิดวิธี ก็จะทำให้คอฟันนั้นสึกได้นะคะ กรณีนี้จะต้องมาอุดฟันเช่นเดียวกันนะคะ ดื่มน้ำเย็น เสียวจี๊ดที่ฟัน ทำยังไงดี ?

ฟันผุจะแบ่งออกเป็น 4 ระยะด้วยกันคือ

1. ระยะที่ 1 จะยังไม่มีอาการ
2. ระยะที่ 2 เริ่มมีอาการเสียวฟันบ้างเล็กน้อย
3. ระยะที่ 3 เสียวฟัน และปวดๆ หายๆ
4. ระยะที่ 4 มีอาการเหงือกบวม และฟันโยก

อุดฟัน ด้วยวัสดุสีขาว หรือ สีเงิน แบบไหนดี ?

1. Amalgam (วัสดุอุดฟันสีเงิน)

จะประกอบไปด้วยโลหะหลายอย่างมากประกอบกัน โลหะผสมระหว่าง เงิน (22-65%) ดีบุก (14-30%) ทองแดง (6-30%) ปรอท (3%) และสังกะสี (2%)

ข้อดี คือ มีความแข็งแรง ใช้งานง่าย วิธีการอุดฟันไม่ซับซ้อน

ข้อเสีย คือ อุดแล้วจะเป็นสีดำ ทำให้ฟันที่อุดแล้วดูไม่สวย และไม่ได้ยึดติดกับเนื้อฟัน ดูดซับน้ำทำให้ขยายตัวออกจะมีผลกับฟันที่อุดขนาดใหญ่ ทำให้มีโอกาสฟันร้าวได้

2. Composite Resin (วัสดุอุดฟันสีขาว)

ข้อดี คือ มีสีเหมือนฟัน ให้ความสวยงามได้ดีกว่า มีการใช้สารยึดติด (Bonding) ทำให้การกรอแต่งของโพรงฟันไม่จำเป็นต้องกรอเยอะ (กรอเนื้อฟันน้อยลง) ลดโอกาสที่ทำให้เกิดฟันร้าว ปัจจุบันมีการพัฒนาในตัววัสดุให้มีความแข็งแรงพอๆ กันกับวัสดุอุดฟันสีเงิน

ข้อเสีย คือ ควบคุมยากในการอุดฟัน ต้องควบคุมความชื้นภายในช่องปากบริเวณที่จะอุดฟันให้ดีพอ เทคนิคในการอุดฟันจะมีความซับซ้อนที่มากกว่า

วัสดุ อุดฟัน มีโอกาสที่จะหลุดไหม ?

ถ้าเป็นวัสดุ Amalgam (วัสดุอุดฟันสีเงิน) ถ้าเรากรอแต่งเนื้อฟันไม่ดี ล็อคกับฟันไม่อยู่ ก็จะทำให้หลุดได้ง่าย หรือถ้าเป็นวัสดุอุดฟันแบบ Composite Resin (วัสดุที่มีสีเหมือนฟัน) ซึ่งมีการใช้สารยึดติดที่เรียกว่า Bonding ถ้าระหว่างขั้นตอนการอุดฟันมีความชื้นในช่องปากหรือที่ฟัน ก็จะทำให้วัสดุอุดฟันอยู่กับฟันไม่ได้นาน ก็จะทำให้หลุดออกไปได้

สำหรับการแตกของวัสดุอุดฟันนะคะ ก็ขึ้นอยู่กับหลายๆ ปัจจัย อาจจะเกิดจากการใช้งานของคนไข้เอง ซึ่งบางคนชอบเคี้ยวอาหารแข็งๆ เช่น ถั่ว, น้ำแข็ง แล้วคนไข้ส่วนใหญ่ชอบเอาฟันไปกัดก้ามปู ก็จะทำให้วัสดุอุดฟันแตกได้ เพราะฉะนั้นเนื้อฟันของเรายังแตกได้ วัสดุอุดฟันก็แตกได้เช่นเดียวกันนะคะ

• อุบัติเหตุ ที่คาดไม่ถึงจนทำให้ ฟันหัก ฟันแตก ได้

ส่วนอีกอย่างหนึ่งก็คือ วัสดุอุดฟันที่มีมีการผุตามรอยต่อของขอบฟัน อันนี้สาเหตุตรงๆ เลยค่ะ จากการดูแลทำความสะอาดฟันของคนไข้เองนะคะ โดยที่ถ้าเกิดคนไข้ที่ชอบทานเปรี้ยว เช่น ผลไม้เปรี้ยวมากๆ เป็นประจำ

หรือชอบอมลูกอม ชอบดื่มน้ำอัดลม อันนี้ตัวดีเลยนะคะ ที่จะทำให้คนไข้ของเราจะต้องอุดฟันใหม่ เพราะว่ามันจะมีการผุได้ง่ายนะคะ เมื่อเราทราบแล้วว่าสาเหตุนั้นเกิดจากอะไรบ้าง นั่นคืออายุการใช้งานมันก็ขึ้นกับสาเหตุต่างๆ ที่ทำให้วัสดุอุดฟันไม่อยู่กับเรานั่นเองนะคะ

เพราะฉะนั้นถ้าเราอยากให้วัสดุอุดฟันอยู่กับเราไปนานๆ ก็คือ ต้องดูแลรักษาสุขภาพฟันให้ดี ไม่ใช้ฟันผิดประเภท แล้วก็ใช้ไหมขัดฟัน ทำความสะอาดตามซอกฟันที่แปรงสีฟันเข้าไปทำความสะอาดไม่ถึง และแปรงฟันอย่างน้อยวันละ 2 ครั้งนะคะ

บทความที่เกี่ยวข้อง

• ฟันผุในเด็ก เกิดจากอะไร จะป้องกันได้อย่างไร ?
• จัดฟัน แล้วฟันผุ ต้องทำยังไง ? แล้วจะอุดฟันได้ไหม